Owsiki- ogólna charakterystyka, objawy zakażenia, leczenie i profilaktyka.

Owsik ludzki (Enterobius vermicularis) należy do najbardziej rozpowszechnionych pasożytów na świecie. Jego obecność stwierdzono we wszystkich strefach klimatycznych, przy czym najliczniej występuje w klimacie umiarkowanym. Owsica, choroba, którą wywołuje owsik, w Polsce przydarza się choć raz u 30% dzieci. Na zarażenie owsikami najbardziej podatne są najmłodsze dzieci (3-7 lat), ze względu na niedostatecznie wykształconą dyscyplinę w kwestiach higieny oraz duży kontakt fizyczny z rówieśnikami.

Ogólna charakterystyka:

Jaja owsików pod mikroskopem.

Owsiki są obleńcami zaliczanymi do gromady nicieni. Są to niewielkie pasożyty przewodu pokarmowego osiągające od 0,3 do 1 cm długości. Ich nazwa pochodzi od kształtu ciała samicy przypominającego ziarenko owsa.

Do organizmu ludzkiego dostają się drogą pokarmową lub wziewną. W ciele człowieka, w ciągu 2-4 tygodni od zakażenia, owsik dorasta i następnie przemieszcza się w wzdłuż przewodu pokarmowego w okolice odbytu, gdzie zaczyna składać jaja.

Na miejsce składania jaj owsik najczęściej wybiera fałdy skóry w okolicy odbytu, wypełzając głownie nocą. To właśnie na tym etapie zakażenia pojawiają się pierwsze objawy występowania tego pasożyta w naszym organizmie.

Objawy:

Charakterystycznym objawem owsicy jest zaczerwieniona skóra i swędzenie okolic odbytu- szczególnie w nocy. Innymi mogącymi wystąpić dolegliwościami są: wzmożona pobudliwość nerwowa, ogólne osłabienie, nudności, bóle w jamie brzusznej oraz brak apatytu.

Często pomijanym i niestety mylnie diagnozowanym objawem obecności tego pasożyta, w szczególności o małych dziewczynek, jest świąd pochwy i sromu. Wynika to z tego, że owsiki często wędrują do pochwy i sromu, stając się przyczyną zmian zapalnych narządów rodnych.

Zakażenie:

Do zakażenia jajeczkami pasożyta dochodzi najczęściej przez brudne ręce i zanieczyszczone przedmioty codziennego użytku, dlatego owsica tak łatwo rozprzestrzenia się u dzieci w skupiskach takich jak przedszkole, czy szkoła. Ponad to zakazić się można poprzez spożywanie surowych produktów spożywczych zanieczyszczonych jajeczkami oraz od nieodrobaczonych zwierząt.


Jaja owsików można również znaleźć w kurzu, przez co możliwe jest także zakażenie się tym pasożytem drogą wziewną. Ponad to, wzniesiony kurz, a wraz z nim jajeczka, osiada na pobliskich przedmiotach, które stają się przez to kolejnym potencjalnym źródłem zakażenia i pomagają w rozprzestrzenianiu się tegoż pasożyta.

Dzieci chorujące na owsicę, poprzez nieodpowiednio wykształconą dyscyplinę w kwestiach higieny, ulegają także często samozakażeniu. Drapiąc się przenoszą jajeczka z okolic odbytu na ręce, a z rąk do buzi, co znacznie utrudnia prowadzone leczenie.

Cykl rozwojowy:

Po dostaniu się do ludzkiego organizmu, drogą wziewną lub pokarmową, owsik przez najpierw dorasta przez okres od 2 do 4 tygodni, wędrując jednocześnie do jelita grubego, gdzie ostatecznie pasożytuje. Samice w czasie snu żywiciela wypełzają na zewnątrz odbytu i składają ok. 8000-12000 jaj, zawierających larwy pasożyta.

Leczenie:

Leczenie owsicy należy podjąć po jednoznacznym zdiagnozowaniu tejże dolegliwości. Polega ono głownie na podawanie leku przepisanego przez lekarza, ale należy pamiętać, że łykanie medykamentów jest tylko jednym z kilku etapów leczenia. Innym, niezmiernie istotnym, jest odizolowanie zakażonej osoby i wzmożona higiena osobista, ponieważ do momentu całkowitego wyleczenia, pacjent jest źródłem jajeczek przenoszących pasożyta, którym mogą zarazić się inne osoby. Konieczne jest również dokładne wypranie i wygotowanie bielizny, ręczników i pościeli.

Leczenie wspomagać można również probiotykami, które pomagają odbudować florę bakteryjną jelit. Pomocna również może okazać się żywność bardzo bogata w błonnik, który przyspieszając perystaltykę usprawnia usuwanie pasożytów z organizmu.

W celu usunięcia owsików można zastosować również ziołowe preparaty tj.: Para Farm lub Paraprotex.

Od pewnego czasu istnieje możliwość kupienia leku przeciwpasożytniczego Pyrantelum Medana również bez recepty. Preparat ten dostępny jest w większości aptek na terenie kraju.





Powyższe informacje służą wyłącznie celom informacyjnym i w żadnym przypadku nie zastąpią porady lekarskiej!






foto: By Madenwurm.jpg: Vaio1488derivative work: Cartoffel (This file was derived from Madenwurm.jpg:) [CC BY 3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0)], via Wikimedia Commons